Tarihte Bugün “1 Nisan”
Olaylar
- 527 – Bizans İmparatoru I. Justin, yeğeni I. Justinian’ı veliahtı ilan etti.
- 1564 – İlk “1 Nisan” şakaları Fransa’da yapılmaya başlandı. Bu yıl değiştirilen takvime göre, eski yılbaşı sayılan Nisan’ın 1’i, yerini yeni yılbaşı 1 Ocaka bırakmaktaydı. Nisan’ın ilk günü yeni yıl kutlamaya alışmış olan halk ve yeni takvim uygulamasını beğenmeyenler, çeşitli şakalar yapmaya başladılar. Fransızlar, bu şakalara Poisson D’avril (Nisan balığı) adını verdiler.
- 1778 – Oliver Pollock, doların simgesini yarattı.
- 1826 – Samuel Morey İçten yanmalı motorun patentini aldı.
- 1867 – Singapur, İngiliz kolonisi oldu.
- 1873 – İngiliz buharlı gemisi “SS Atlantic”, İskoçya açıklarında battı: 547 kişi öldü.
- 1873 – Namık Kemal’in Vatan Yahut Silistre adlı oyunun ilk temsili İstanbul’daki Gedikpaşa Tiyatrosu’nda gerçekleşti.
- 1916 – Mustafa Kemal, Miralaylığa (Albaylığa) yükseltildi.
- 1921 – Metristepe’deki 10’uncu Yunan Tümeni’nin geri çekilmesinin ardından taarruza geçen Türk birlikleri, İkinci İnönü Muharebesi’ni kazandı.
- 1924 – Münih’teki darbe girişimi dolayısıyla Nazi lideri Adolf Hitler 5 yıl hapis cezasına çarptırıldı. Fakat sadece 9 ay hapis kaldı ve bu sırada Mein Kampf (Kavgam) adlı kitabını yazdı.
- 1926 – 30 Ağustos’un, Zafer Bayramı olarak kutlanması hakkındaki kanun kabul edildi.
- 1928 – Ankara Borsası Maliye Bakanı Fuat Ağralı tarafından açıldı.
- 1939 – İspanya’da milliyetçiler İspanya İç Savaşı’nın resmi olarak bittiğini açıkladılar.
- 1948 – Soğuk Savaş: Sovyetler Birliği’nin direktifleri doğrultusunda Doğu Almanya hükûmetine bağlı askeri güçler Batı Berlin’i karadan ablukaya aldı.
- 1948 – İstanbul Fındıklı’daki Güzel Sanatlar Akademisi binası yandı.
- 1949 – Türkiye İnsan Hakları Evrensel Beyannamesine katıldı.
- 1949 – İrlanda Bağımsız Devleti ni oluşturan Güneydeki 26 vilâyet birleşerek İrlanda Cumhuriyeti’ni oluşturdu.
- 1949 – Newfoundland, Kanada’ya katıldı.
- 1950 – BM, Kudüs’ün ikiye bölünmesi planını kabul etti.
- 1954 – Migros şirketi kuruldu.
- 1955 – Kıbrıs’lı Rumlar, adanın İngiltere’den bağımsız olmasını öngören EOKA hareketini başlattılar.
- 1955 – Kıbrıs’ta Türk Mukavemet Teşkilatı faaliyete geçti
- 1957 – Batı Almanya’da bilim adamları nükleer silahlar üzerine çalışmayı reddetti.
- 1958 – Kıbrıs’ta EOKA’cılar İngilizlere savaş ilan etti. EOKA’nın lideri Grivas Türklere de gözdağı verdi.
- 1961 – 27 Mayıs’tan sonra faaliyetleri yasaklanan siyasi partilerin faaliyetleri kısmen serbest bırakıldı.
- 1963 – Eski Cumhurbaşkanı Celâl Bayar intihar edeceğini açıkladı.
- 1964 – Başpiskopos Makarios’un Kıbrıs Türk Alayı’nın garnizonuna dönmesi önerisi Türk hükümetince reddedildi.
- 1969 – Münir Nurettin Selçuk’un Amerika’da verdiği konser 525 televizyon tarafından naklen yayınladı.
- 1970 – Richard Nixon, ABD’de satılan tütün ürünlerinde uyarı yazılarının yer almasını öngören ve televizyon ve radyoda tütün ürünlerinin reklamlarının yapılmasını yasaklayan kararnameyi imzaladı.
- 1971 – Robert Kolej olaylar nedeniyle 4 günlüğüne kapatıldı.
- 1975 – Ondokuz Mayıs Üniversitesi kuruldu.
- 1976 – Apple Computer, Steve Jobs ve Steve Wozniak tarafından kuruldu.
- 1979 – Humeyni, İran İslam Cumhuriyeti’ni ilan etti.
- 1979 – Balıkçılar 1 Nisan gününü Balık Bayramı ilan etti. Kumkapı’da 2 saat içinde halka 1,5 ton balık dağıtıldı.
- 1980 – May Yayınları sahibi Mehmet Ali Yalçın yayıncıların kâğıt sorunuyla ilgili olarak Ankara’da Sanayi ve Teknoloji bakanıyla görüştüğü sırada kalp krizi geçirerek öldü.
- 1981 – Milli Güvenlik Konseyi emniyet mensuplarıyla çarşı ve mahalle bekçilerinin dernek kurmasını yasakladı.
- 1981 – Yaz saati uygulaması ilk kez Sovyetler Birliği’nde de hayata geçirildi.
- 1988 – Mardin’e bağlı Nusaybin ilçesinin dağlık kesiminde çıkan çatışmada 20 PKK militanı ile bir binbaşı ve bir er öldü.
- 1991 – Varşova Paktı feshedildi.
- 2001 – Yugoslavya’nın eski başkanı Slobodan Miloşeviç, Uluslararası Ceza Mahkemesi’nde yargılanmak üzere polise teslim oldu.
- 2001 – Hollanda, eşcinsel evliliği yasallaştıran dünyanın ilk ülkesi oldu.
- 2002 – Genelkurmay başkanlığı genel sekreterliği, hükümetin Afganistan’da görev yapan ISAF’ın komutasının devralınmasını ilke olarak benimsediğini, Tümgeneral Akın Zorlu başkanlığında bir keşif heyetinin bu ülkeye gönderileceğini bildirdi.
- 2002 – Ötenazi Hollanda’da yasallaştı.
- 2005 – 24. Uluslararası İstanbul Film Festivali “Yaşam Boyu Başarı Ödülü”, sinema sanatçısı Sophia Loren’e verildi.
- 2005 – 10 yıldır süren 61 sanıklı Hizbullah davasında 22 tetikçi ağırlaştırılmış ömür boyu hapis cezasına çarptırıldı.
- 2009 – Hırvatistan ve Arnavutluk NATO’ya katıldı.
Doğumlar
- 1220 – Go-Saga Japonya imparatoru (ö. 1272)
- 1578 – William Harvey İngiliz tıp doktoru (ö. 1657)
- 1815 – Otto von Bismarck, Alman politikacı (ö. 1898)
- 1831 – Albert Anker, İsviçreli ressam (ö. 1910)
- 1852 – Edwin Austin Abbey, ABD’ li ressam (ö. 1911)
- 1868 – Edmond Rostand, Fransız tiyatrocu (ö. 1918)
- 1873 – Sergey Rahmaninov, Rus piyanist ve besteci (ö. 1943)
- 1902 – Maria Poliduri, Yunan şair (ö. 1930)
- 1906 – Alekzander Sergeyeviç Yakovlev, Rus mühendis ve uçak tasarımcısı (ö. 1989)
- 1920 – Toşiro Mifune, Japon oyuncu (ö. 1997)
- 1926 – Reha Yurdakul, Türk sinema oyuncusu (ö. 1988)
- 1929 – Milan Kundera, Çek yazar
- 1932 – Debbie Reynolds, Amerikalı oyuncu, dansçı ve şarkıcıdır
- 1933 – Pars Tuğlacı, Ermeni asıllı Türk yazar
- 1937 – Yılmaz Güney, Oyuncu, Yönetmen (ö. 1984)
- 1938 – Ali MacGraw, ABD’li sinema oyuncusu
- 1947 – Neşe Karaböcek, Türk şarkıcı.
- 1959 – Helmuth Duckadam, Rumen futbolcu
- 1960 – Yalçın Menteş, Tiyatro sanatçısı ve televizyon yıldızı
- 1966 – Mehmet Özdilek Türk eski futbolcu ve teknik direktör
- 1967 – Mehmet Taştan Hukukçu ve şair.
- 1976 – Clarence Seedorf, Surinam doğumlu Hollandalı futbolcu
- 1976 – Asım Pars, Boşnak asıllı Türk basketbolcu
- 1976 – Ümit Karan, Türk futbolcu.
- 1980 – Randy Orton, ABD’ li Profesyonel Güreşçi
- 1986 – Haminu Dramani, Ganalı futbolcu
Ölümler
- 1528 – Francisco de Peñalosa, İspanyol yazar (d. 1470)
- 1865 – Giuditta Negri Pasta, İtalyan şarkıcı (d. 1798)
- 1910 – Andreas Achenbach, Alman manzara ressamı.
- 1918 – Nigâr Hanım, Türk şair (d. 1856)
- 1930 – Cosima Wagner, Alman piyanist ve besteci (d. 1837)
- 1944 – Hazım Körmükçü, Türk tiyatrocu
- 1950 – Recep Peker, Türk politikacı eski başbakan (d. 1889)
- 1976 – Max Ernst, Alman gerçeküstücü ressam (d. 1891)
- 1984 – Marvin Gaye, ABD’li şarkıcı (d. 1939)
- 1989 – Orhon Murat Arıburnu,Türk şair
- 1991 – Martha Graham, ABD’li dansçı (d. 1894)
- 2002 – Aptullah Kuran, Mimar Sinan konusunda yaptığı araştırmalarla tanınan mimarlık tarihçisi (d. 1927)
Tatiller ve Özel Günler
- 1-7 Nisan: Kanserle savaş haftası
- 1 Nisan Şaka Günü
wikipedia