Hafız Halil Yayla Biyografisi (1934-2017)
20 Eylül 1934 tarihinde Beşikdüzü Dolanlı köyünde doğdu. Babası, Yaylaoğulları ailesinden Mehmet (1858-1954)–Kadın (1864-1931) çiftinin oğlu Topkara’nın Abdurrahman (1902-1974), annesi aynı köyden Kolağası Mehmet Ağa’nın (ö. 1937) kızı Emine Hanım’dır (1904-1993).
Üç yıl süreli ilkokulu köyünde, 4 ve 5. sınıfları Türkelli İlkokulu’nda okudu. Oğuz’un yetiştirdiği İslam Âlimi Hacı Hafız Efendi’de hafızlık eğitimini tamamlayınca Zekeriya BEBEK (1919-1988) Hocamızın nezaretinde Kutluca köyünde açılan Kur’an kursundan Kur’an Kursu Mezuniyet Belgesi aldı. Elindeki bu iki belge ile memuriyete girdi.
İlkokulu bitirdikten sonra dini ilimleri öğrenmek ve yaşamak için babasının teşvikiyle çalışmalara başladı. İstanbul’un Fatih semtindeki Sultan 2. Bayezid Medresesinde tahsilini yaparak Arapkirli Hüseyin Avni Efendi’den (1864-1954) icazetnamesini alan ve Oğuz merkezde ikamet eden Hafız Hacı Ali UZUNBOY Hocamızda (1872-1968) hafızlık eğitimini ikmal etti. Askerlik öncesi ve sonrası adı geçen hocanın ders halkasında bulundu. Arapça, Kur’an, fıkıh, tefsir, hadis ile yardımcı nitelikteki dil derslerine katıldı. Hacı Hafız Efendi; fıkıhta Molla Camii, Kudûrî, Mülteka, Halebî, İbni Abidin, Merak-il Felâh, hadiste Riyâzü’s Sâlîhîn, tefsirde Sinaniye ve Hâzin tefsirlerini okutuyordu. Halil Hoca, Hacı Hafız Efendi’nin ahirete irtihalinden sonra Büyükliman çevresinde “Fıkıhçı Hoca” olarak tanınan, Hacı Ali UZUNBOY Hoca’nın ilk talebelerinden, Resullü köyü sakinlerinden Hafız Hüseyin DEMİRCİ Hocamızdan Arapça ve fıkıh dersleri alarak dini ilimlerde kendisini geliştirdi.
Askerlik hizmetine 30 Mart 1955’de Mamak Muhabere Er Eğitim Merkezi’nde başladı. Acemilik sonrası Kara Kuvvetleri Komutanlığı Muhabere Daire Başkanlığı’na sevk edildi. Muhabere er sınıfında vatani görevini tamamlayıp usta birliğinden 20 Haziran 1957 yılında terhis oldu.
Çalışmak için gurbete gitti. 1958-1959 ile 1961-1963 yıllarında Zonguldak Ulus’ta bekçilik yaptı. Ailesi ve çocukları köydeydi. Hocasının ders ve sohbetleri de aklından hiç çıkmadı. Memleketine geri döndü ve Hacı Hafız Efendi’nin ilim meclisindeki derslerini takip etti. O yıllarda babası Hoca Abdurrahman da Aruz köyünde fahri imamlık yapıyordu. Memuriyete girmeden önce babasıyla hızarcılık işinde çalıştı. Manuel hızar ustası olan hocamız tahta ve kazık hazırlamak amacıyla uzun yıllar tomruk ve kütük biçti.
Halil Hoca, 23 Mart 1966 günü Beşikdüzü bucağı Aruz köyü imam hatipliğinde fahri olarak görevlendirildi. 30 Temmuz 1970’te imam-hatip kadrosunda vekilliğe tayin edildi. Bu sırada Aruz köyü Dolanlı ve Çakırlı olmak üzere iki muhtarlığa ayrıldı. Kendisi, emekli olduğu 3 Temmuz 1989 tarihine kadar aralıksız Dolanlı Camiinde görev yaptı. Fahri olarak çalıştığı dönemi Sulh Hukuk Mahkemesinin kararıyla toplam hizmetine dâhil ettirdi.
Alçakgönüllü, güler yüzlü, halim, salim, saygılı, adil ve sorumlu bir kişiliğin sahibiydi. İç huzuru mütebessim çehresine yansımıştı. Tane tane, alçak tonda, akıcı bir konuşma tarzı vardı. Acelesiz, sabırlı, temkinli, yol gösterici, uzlaştırıcı tavırlarıyla topluma her zaman örnek oldu. İlişkilere gölge düşürmeden insanlarla iyi geçinmenin ve sorunlara çözüm üretmenin yollarını çok iyi biliyordu. İtikadında, düşüncesinde, davranışında ve yaşayışında Ehl-i Sünnet ve’l cemaat çizgisinden hiç ayrılmadı. 2016 yılında umre ibadetini yerine getirdi.
Kur’an’ın, Sünnet’in ve dini bilgilerin her yaş grubundaki insanlara öğretilmesi için sürekli çalışıp çabaladı. Görev yaptığı camiden başka yaylada, mezrada, kışta-yazda Kur’an öğretimine ağırlık verdi. Sosyal görevleriyle resmi görevlerini ihtimamla birlikte yürüttü. Hatta sosyal yönü resmi görevinin kat kat üzerindeydi.
Yaşadığı çevrede arazi, odun, ağaç, mısır, patates, ot, sap, hayvan vs. satacak-alacak olanlar için tek kişilik kıymet takdir komisyonu gibi çalıştı. Vatandaşlar kendisine sormadan bu tür işlemlerini yapmazlardı. Kurban Bayramı öncesi kurbanlıklara değer biçme ve ortakları yönlendirme görevini toplum ondan bekliyordu. Çok sayıda toprak, sınır, alışveriş, aileler arası uyuşmazlıklar ve sosyal problemlerin çözümünde hakem görevi üstlendi. Kızını ve oğlunu evlendirecek ailelere gönüllü aile danışmanlığı yaptı. Köy yolunun yapımı çalışmalarına bizzat katıldı ve toprak sahiplerini teşvik etti. Her açıdan tam bir cemaat adamıydı. ( Mülk, miras, arazi, aile, akraba, sosyal ilişkiler gibi ana başlıklarda çatışma yaşayanlara bilirkişi sıfatıyla gönüllü rehberlik ve hakemlik yapan kişilere yöremizde cemaat adamı denir).
Mustafa (1905-1933) ve Gülüzar (1910-1981) DÜBÜŞ çiftinin kızı Elmas Hanım’la (1930-2015) 1951 yılında evlendi. Bu evlilikten Ahmet, Emine, Hasan isimli 3 çocuğu dünyaya geldi. 22 Aralık 2017 günü aramızdan ayrıldı.
Aruz köyünden olup -farklı zamanlarda- Halil Hocamızın hocası Hacı Hafız Efendi’nin eğitim ve öğretim etkinliklerine katılanlar bu araştırma vesilesiyle aşağıda sıralanmıştır:
- Hafız Hüseyin DÜBÜŞ (1910-1990)
- Mustafa AKSU (1911-2006)
- Hafız Hüseyin DÜBÜŞ (1914-1939)
- Hafız Hüseyin KARAGÖZ (1915-1977)
- Hafız Ali Galip OĞUZHAN (1933-1979)
- Hafız Halil YAYLA (1934-2017)
- Hafız Asim YAYLA (1939-1957)
- Hafız Mustafa GÖKTÜRK (1941- .)
- Mustafa KARAGÖZ (1945- .)
- Hafız Ziya DÜBÜŞ (1950- .)
Araştırma :İbrahim DEMİRCİ
