Başöğretmen Ulaş İpek

Beşikdüzü Türkelli beldesinde yerleşik İbikoğulları ailesinden Tufan-Gülüzar oğlu emniyet amiri Mehmet İpek (1901-1982) ile aynı aileden Osman-Ayşe kızı Hanife İpek  (1910-2007) Hanım’ın oğlu olarak 11 Mart 1934 tarihinde Çakırlı köyü Delese Mahallesinde doğdu. Ailenin küçük Delese Mahallesi bitişiğinde kendilerine mahsus evleri ve ekinlikleri vardı.

İlköğrenime 1942 yılında Türkelli İlkokulu’nda adım attı. Aynı okulda ilk üç sınıfta eğitmen Vehbi Uzunboy’da, 4. sınıfta ise Çeşmeönü Mahallesinden Hikmet Ataman’da okudu. Öğretmenlerinin askere gitmesi nedeniyle 5. sınıfı Resullü İlkokulu’nda Öğretmen Ethem Yenigün’de tamamladı (1947). O yılki 5. sınıfta Paşa Baş, Emin Yılık, Zeki Mutlu gibi Ören beldesinden gelen arkadaşları da vardı.

 Aynı yıl İstanbul Kumkapı Ortaokulu’na yazıldı. O günlerde Oğuz köyünden Kandiluğ Tufan Günaydın Yedikule’de hamam işletiyordu. Hamamın üzerinde bir odada dördü işçi yedi kişi kaldılar.  Öğrenciler, kendisi ve ağabeyi Ahmet Macit İpek’ti. Dayısının oğlu Ali İpek de o yıl yanlarında misafirdi. İlk yıl Tarih ve Fransızca derslerinden ikmale kaldı. Ailesi, çocuklarının naklini 1948-49 döneminde Görele Ortaokulu’na aldırdı. Bütünleme sınavından geçemeyince orta birinci sınıftan devam etti. Ortaokul öğrenimi sırasında bir evde 6-7 öğrenci kaldılar. Ev ve okul arkadaşları şu kişilerdir: Kemal Kılıçarslan, Ramazan Dadandı (Resullü), Hasan Bahri Yapıcı, Siyami Yapıcı (Kutluca), Turgut Aksoy, Kemal Turan, Barkar İpek (Türkelli).

1950-51 eğitim öğretim yılında eski bakanlardan Hasan Ali Yücel ile bakanlar Ahmet Tevfik İleri ve Hüseyin Celal Yardımcı Görele Ortaokulu’nu ziyaret ettiler. Ulaş İpek, okul idaresince teşrifatçı seçildi.  Misafirlere çay ve bisküvi ikram etti.

Ortaokul biter bitmez Trabzon Öğretmen Okulu’na kaydoldu. Buradaki eğitimini başarıyla bitirip 1955’de mezun oldu. 1982-83 döneminde mesleğini icra ettiği sırada Giresun’da eğitim ön lisans programını tamamladı.

1955-56 eğitim öğretim yılının başında Giresun’un Görele ilçesine bağlı Koyunhamza Köyü İlkokulu’nda stajyer öğretmen olarak memuriyete başladı. Ertesi sene asaleti tasdik edilince “Başöğretmen” unvanı aldı. Bu okulda ilk beş sınıfı tek öğretmen olarak okuttu. Kemerli, Balcılı, Kösemen, Köprübaşı, Yarımca köylerinden gelenlerle

birlikte her yıl altmışın üzerinde öğrenciyle birleştirilmiş sınıf dersi yaptı. 13 Temmuz 1960’da Beşikdüzü Denizli İlkokulu başöğretmenliğine atandı ve 8 Eylülde yeni okulundaki görevine başladı.

53. dönem yedek subay celbinde askere gitti. Amasya Merkez Plevne Er Eğitim Okulunda 45 günlük acemilik eğitiminin ardından Samsun Yedek Subay Okuluna nakledildi. Usta birliğinde 45 gün süren ihtisastan sonra vatanî görevini tamamladı ve Başbakan Adnan MENDERES’in idam edildiği gün terhis oldu (17 Eylül 1960). Geceleyin Samsun’dan otobüsle Ankara’ya gitti. Sabahleyin gazete aldı ve merhum başbakanın idam haberini okudu… Ebeveyni yanında kalan eşini almak için, başkentten Zonguldak ili Kozlu ilçesine hareket etti. Samsun’dan Kozlu’ya ulaşmak için 8 araç değiştirdi!

 Uzun yıllar severek sevinerek öğretmenlik ve eğitim yöneticiliği yaptı. 30 Eylül 1961 tarihinde Beşikdüzü Türkelli Okulu öğretmenliğine atandı ve buradaki görevine 9 Ekim 1961’de başladı. 10 Ağustos 1978’de aynı okulda müdür vekilliğinde görevlendirildi. 12 Eylül yönetiminden itibaren asaleten müdürlüğe atandı. 23 Ekim 1985’de istekli olarak emekliye ayrıldı ve kendisine 72.600 lira emekli maaşı bağlandı.

Öğretmenlik mesleğini yaşam biçimi olarak içselleştirdi. Hayatı boyunca insanı öne çıkaran, sorunlara çözüm odaklı yaklaşan, maddi imkânsızlığı bahane saymayan, öğretmenlikte babacan olup yöneticilikte tatlı sert bir kişilik çizen, olgu ve olaylara sürekli olumlu bakış açısıyla eğilen,  kendi öz değerlendirmesini yapabilen, iletişim ve ilişkilerde doğruyu ve güzeli gören eğilimlerini davranışa dönüştürdü. 29 yıllık mesaisine hiç geç kalmadı. Tüm memurluğu süresince iki gün mazeret izni kullandı. Doğup büyüdüğü topraklarda hizmet vermenin mutluluğunu ve dezavantajlarını birlikte yaşadı. Karşılaştığı problemleri anlayışla, sabırla, istişareyle ve bilgiyle çözdü. Örnek oldu, örnek gösterildi.   İlk yılı hariç bütün teftiş raporlarında “çalışmalarıyla arkadaşlarına örnektir” şerhi düşüldü. Birçok ödül ve başarı belgesi aldı.  Dönemindeki öğretmenlerin en az bir enstrüman yeteneği vardı, hocamız da amatörce keman çalmaktadır.

Türkelli İlkokulu’nda istihdam edilen 14 öğretmenle 273 öğrencinin kayıtlı olduğu zamanlarda çalıştı. Oğuz’da yeni göreve atanan imamları, ilkokul ve ortaokul öğretmenlerini, doktor ve hemşireleri ilk günlerinde (bazen altı ay kadar) öz çocuğu görüp evinde misafir etti. Cumartesi pazar günleri çarşıya inemezlerdi. Müfettişler kendilerine

görev mahallinden ayrılamazsınız diye sıkı tembih verirlerdi. Müfettiş korkusundan tıraş olmaya bile çarşıya gidemezlerdi. Ayda bir kez bir gün çarşı izinleri vardı.

Öğretmenlik mesleğini yerine getirirken bir o kadar da marangoz ve usta olarak hizmet verdi. Resmi olarak karşılanan hiçbir gider kalemi mevcut değildi. Okul binasının kiremitlerini her yıl 2-3 kez bizzat devrederdi. Okulun eğitim öğretime hazırlanması için genel temizlikten başka sobaların yakılmasında, bacaların temizlenmesinde, kapı kasalarının yerine oturtulmasında, zemin döşemelerinin tamir edilmesinde, kısacası aklınıza gelen her hususta ustalaşarak emek verdi. Sobaları tutuşturmak için kucak dolusu kuru odunu evinden getirdiği soğuk kış günleri az değildi.  Elinden mala, keser, tornavida, çekiç vb. aletler hiç düşmedi. Alet edevat takımında adeta yok yoktu. Okulun müdürü, öğretmeni, işçisi, hademesi, teknisyeni gibi birçok meslek personelinin rollerini ve görevlerini resen üstlenip bıkmadan usanmadan yerine getirdi.

Öğrenciler arasında sıklıkla hırsızlık olaylarına şahit oluyordu. Bunu yenmek için çok mücadele etti. Öğrencileri rencide etmeden yaptıkları yanlıştan dönmelerini sağlamak için çalınan paranın iki katını kendilerine vereceğini aleni taahhüt ederek sorunları çözme yoluna gitti. Böylece yanlış davranışlara eğilimli olan öğrencileri kazanmaya çalıştı. Hırsızlığa tevessül etmemek, sözünde durmak, emanete riayet etmek, kimsenin eşyasında gözü olmamak, alın teriyle kazanmak ve doğru sözlü olmak gibi erdemlerin çocuklarca benimsenmesi için azamî gayret gösterdi. Vatan, bayrak gibi millî duygular ise yurttaşlık bilgisi dersleri çerçevesinde öğretiliyordu. 

O zamanlar köyün mücavir alanlarındaki mera ve kırlara öğrenci gezileri tertip edilirdi. Bu günübirlik gezmeler çoğu kez komşu köy okulları ile ortak planlanırdı. Her öğrenci karınca kararınca kumanya getirir, arkadaşlarıyla paylaşarak yer sofrasında yerlerdi. Fakat en önemlisi bir-iki dana satın alınır, piknik merkezinde kesilir, kazan kaynatılırdı.  Yetişkin öğrenciler ısırgan bile pişirirlerdi.

Aile birliği toplantılarında beş on kuruş yardım toplayabilmek için velilere çay ve bisküvi ikram edilirdi. Yediklerini yer, yemediklerini ceplerine koyar, giderlerdi. Okulun eksiği gediği için birkaç sponsor velimiz vardı, nerdeyse bütün ihtiyaçları karşılıyorlardı. Fakat onların boyunu da aşan gereksinimler vardı. Mektup vasıtasıyla Almanya’daki gurbetçilerle bir kampanya yaptılar. Okulun sınıflarındaki tüm sobalar yenilendi.

Zirai mısır tohumu alınarak okulun önündeki tarlaya ekildi. Elde edilen ürünler                   (7.500 lira değerinde) aynı köyden memur bir arkadaşa satıldı. Bu meblağ okulun bir yıllık giderlerini fazlasıyla karşıladı.

Bahçecilik alanında Türkelli köyünde ilk kivi yetiştiriciliğini gerçekleştirerek sosyal ve kişisel sorumluluk açısından yaşadığı topluma örnek ve öncü kişi oldu. Kivi meyvesinden önce tavukçuluk ve arıcılık konularında istekli kişilere düzenli eğitimler verdi. Arı ve tavuk işini kendisi uygulamalı yaptı ve komşu köyler dâhil çiftçilere meccanen rehberlik etti. Onların takım ve donanımlarının hazırlanması ve uygulanmasında gönüllü olarak çalıştı. Bugünlerdeki uğraşısı ise salkım ceviz yetiştirmektir.  

İlk görev mahalli Koyunhamza köyünde oturan Mahmutoğulları ailesinden Mehmet    (1910-1962)-Kadun (1903-1979) Gökdemir çiftinin kızı Zahide Hanım’la(1939-.) 14 Mayıs 1956 tarihinde evlendi.  Tek çalışanlı bu örnek memur ailesi Orhan, Hanife, Nerkiz, Coşkun, Celalettin, Cemalettin, Zerrin ve Kemalettin olmak üzere sekiz güzel evlat yetiştirdi.  Başöğretmen Ulaş İPEK Oğuz Mahallesi’ndeki evlerinde 63 yıllık eşi Zahide Hanım’la mütevazı bir yaşam sürdürmektedir.

Araştırma:İbrahim DEMİRCİ

HAZİRAN-2019, BEŞİKDÜZÜ